Współczesne przedsiębiorstwa coraz częściej zwracają uwagę na swoje działania w kontekście ochrony środowiska. Jednym z kluczowych wskaźników w tym zakresie jest ślad węglowy. Aby dokładnie zrozumieć, jak jest on obliczany, warto przyjrzeć się poszczególnym zakresom emisji w metodologii śladu węglowego.

Wprowadzenie do metodologii śladu węglowego

Czym jest ślad węglowy?

Ślad węglowy to wskaźnik, który mierzy całkowitą ilość gazów cieplarnianych emitowanych bezpośrednio lub pośrednio przez działalność człowieka. Jest wyrażany w ekwiwalencie dwutlenku węgla (CO2e) i obejmuje emisje związane z produkcją, transportem, konsumpcją oraz utylizacją towarów i usług.

Dlaczego metodologia jest ważna?

Metodologia śladu węglowego pozwala na systematyczne i dokładne obliczanie emisji gazów cieplarnianych. Ujednolicone podejście umożliwia porównywanie wyników między różnymi przedsiębiorstwami i sektorami, co jest kluczowe dla skutecznego zarządzania emisjami i podejmowania decyzji na rzecz ochrony klimatu.

Zakresy emisji w metodologii GHG Protocol

GHG Protocol

Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol) to globalnie uznany standard opracowany przez World Resources Institute (WRI) i World Business Council for Sustainable Development (WBCSD). Standard ten definiuje trzy zakresy emisji, które pomagają firmom kompleksowo zrozumieć i zarządzać ich śladem węglowym.

Zakres 1: Emisje bezpośrednie

Definicja

Emisje bezpośrednie (Scope 1) to emisje gazów cieplarnianych, które powstają bezpośrednio w wyniku działalności firmy. Obejmują one emisje z własnych źródeł, takich jak:

• Spalanie paliw: Emisje z kotłów, pieców, turbin, pojazdów firmowych itp.
• Procesy technologiczne: Emisje z procesów przemysłowych, takich jak produkcja cementu, stali czy chemikaliów.
• Ucieczki gazów: Emisje z nieszczelnych instalacji, systemów chłodzenia itp.

Przykłady

1. Emisje z pojazdów firmowych używanych do transportu pracowników i towarów.
2. Emisje z kotłów i pieców używanych do ogrzewania budynków przedsiębiorstwa.
3. Emisje z procesów produkcyjnych, np. wytwarzanie stali w hucie.

Zakres 2: Emisje pośrednie z zużycia energii

Definicja

Emisje pośrednie (Scope 2) to emisje gazów cieplarnianych związane z produkcją energii elektrycznej, ciepła, pary i chłodu zakupionych i zużywanych przez firmę. Chociaż te emisje nie powstają bezpośrednio w miejscu działalności firmy, są one wynikiem jej zużycia energii.

Przykłady

1. Emisje z produkcji energii elektrycznej zakupionej przez firmę do zasilania biur i zakładów produkcyjnych.
2. Emisje związane z produkcją ciepła używanego do ogrzewania budynków przedsiębiorstwa.
3. Emisje z produkcji chłodu wykorzystywanego w systemach klimatyzacyjnych.

Zakres 3: Inne emisje pośrednie

Definicja

Emisje pośrednie (Scope 3) to wszystkie inne emisje gazów cieplarnianych, które wynikają z działalności firmy, ale nie są objęte Zakresem 1 ani Zakresem 2. Obejmują one szeroki wachlarz działań w łańcuchu wartości, zarówno w górę (np. dostawcy), jak i w dół (np. użytkowanie produktów przez klientów).

Przykłady

1. Zakupy i surowce: Emisje związane z produkcją materiałów i surowców wykorzystywanych przez firmę.
2. Transport zewnętrzny: Emisje z transportu towarów przez zewnętrzne firmy logistyczne.
3. Odpady: Emisje z utylizacji odpadów generowanych przez firmę.
4. Podróże służbowe: Emisje związane z lotami i podróżami pracowników.
5. Użytkowanie produktów: Emisje związane z użytkowaniem i utylizacją produktów sprzedawanych przez firmę.

Dlaczego zarządzanie zakresem emisji jest kluczowe?

Identyfikacja i redukcja emisji

Zrozumienie, skąd pochodzą emisje gazów cieplarnianych, jest kluczowe dla ich skutecznej redukcji. Poprzez dokładne zidentyfikowanie emisji w ramach trzech zakresów, firmy mogą wdrażać konkretne działania mające na celu ich zmniejszenie.

Przewaga konkurencyjna

Firmy, które aktywnie zarządzają swoim śladem węglowym, mogą zyskać przewagę konkurencyjną. Coraz więcej klientów, inwestorów i partnerów biznesowych poszukuje firm, które dbają o środowisko i podejmują działania na rzecz redukcji emisji.

Zgodność z regulacjami

Przepisy dotyczące emisji gazów cieplarnianych stają się coraz bardziej rygorystyczne. Prowadzenie dokładnej ewidencji i raportowanie emisji zgodnie z metodologią GHG Protocol pomaga firmom spełniać wymogi prawne i unikać sankcji.

Poprawa wizerunku firmy

Firmy, które transparentnie raportują swoje emisje i podejmują działania na rzecz ich redukcji, budują pozytywny wizerunek jako odpowiedzialne społecznie i ekologicznie przedsiębiorstwa.

Jak zacząć zarządzać emisjami w ramach trzech zakresów?

Krok 1: Ocena początkowa

Rozpocznij od przeprowadzenia oceny początkowej, która obejmuje identyfikację i kwantyfikację emisji gazów cieplarnianych w ramach trzech zakresów. Zbierz dane dotyczące zużycia energii, transportu, procesów produkcyjnych i innych działań związanych z działalnością firmy.

Krok 2: Ustalanie celów redukcji emisji

Na podstawie wyników oceny początkowej, ustal realistyczne cele redukcji emisji dla każdego zakresu. Cele te powinny być mierzalne, osiągalne i związane z działalnością firmy.

Krok 3: Opracowanie planu działań

Opracuj plan działań, który obejmuje konkretne środki i strategie mające na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych w ramach każdego zakresu. Plan powinien uwzględniać zarówno krótkoterminowe, jak i długoterminowe działania.

Krok 4: Implementacja działań

Wdrożenie planu działań wymaga zaangażowania całej organizacji. Wprowadź zmiany w procesach produkcyjnych, logistyce, zarządzaniu energią i innych obszarach działalności firmy, aby skutecznie redukować emisje.

Krok 5: Monitorowanie i raportowanie

Regularne monitorowanie emisji gazów cieplarnianych oraz transparentne raportowanie wyników są kluczowe dla utrzymania zgodności z przepisami i budowania zaufania wśród interesariuszy. Wykorzystuj narzędzia i oprogramowanie do zarządzania emisjami, aby śledzić postępy i identyfikować obszary wymagające dalszych działań.

Krok 6: Edukacja i zaangażowanie pracowników

Zwiększ świadomość ekologiczną wśród pracowników poprzez szkolenia i kampanie informacyjne. Zaangażowanie całego zespołu w działania na rzecz redukcji emisji jest kluczowe dla osiągnięcia sukcesu.

Podsumowanie

Zarządzanie emisjami gazów cieplarnianych w ramach trzech zakresów metodologii GHG Protocol jest kluczowe dla zrozumienia i redukcji śladu węglowego firmy. Poprzez dokładne zidentyfikowanie źródeł emisji i wdrożenie skutecznych strategii redukcji, firmy mogą zyskać przewagę konkurencyjną, poprawić wizerunek, spełniać wymogi prawne i przyczynić się do ochrony środowiska. Zachęcamy wszystkie przedsiębiorstwa do podjęcia działań na rzecz zarządzania swoim śladem węglowym i dążenia do bardziej zrównoważonej przyszłości.